[:nl]Wegens de richtlijnen van het RIVM is deze activiteit uitgesteld. Er volgt zsm een nieuwe datum.
——-
Vanuit de kennis van fermenteren hoef je geen voedsel meer te verspillen! Draag je bij aan je eigen zelfherstellend vermogen en verklein je je footprint door zelf lokaal geproduceerd eten goed te bewaren en smaken te veredelen. Vanuit deze expertise laat je je smaakpapillen kennismaken met overheerlijke vernieuwende smaken. Met fermenteren leer je vanuit oude wijsheden overheerlijke gerechten te maken. Hiermee brengen we oude kennis weer tot leven zodat we dit op lokaal niveau weer grootschalig kunnen gaan toe passen. Dit heeft niet alleen een enorme sociale impact maar levert ook een grote bijdrage aan de broodnodige verandering mbt de huidige klimaatproblematiek.

Hoe?

Dat leer je van Jasper Pos. Kok en fermentatie expert. We zien in de praktijk hoe we voedselverspilling tegen kunnen gaan met schimmels en bacteriën en wat nu de footprint is en vanuit lokaal geproduceerd eten en de invloeden van fermentatie. Je leert over het tegengaan van de verspillingsketen, bestaande en nieuwe toepassingen & biomimcry. Je gaat naar huis met overheerlijke eigen gemaakte heerlijkheden geladen met veel opgedane kennis zodat je zelf thuis met fermenteren aan de slag kunt, en de komende workshop weer kan groeien naar een next level!

Dus ja: Fermenteren kun je leren! Het is kostenbesparend en biedt grote gezondheidsvoordelen. Met fermenteren zet je je huidige keten van verspilling in als een rijke aanvulling van je voedselvoorraad. En dat allemaal in je eigen keuken!

Waar?

In het voedsellab van Metaal Kathedraal

Doe mee en schrijf je snel in via onze online ticketshop. Kosten zijn 32,50 euro p.p. en inclusief het lekkers dat je tijdens de workshop maakt. Om het mee naar huis te kunnen nemen vragen we je om zelf 2 glazen potten (max 500 ml) en 1 glazen fles mee te brengen.

Wie is Jasper

De workshop Fermenteren wordt gegeven door Jasper Pos.

Jasper Pos – docent Workshop Fermenteren

“De afgelopen jaren kook ik naast hobbymatig ook voor mijn werk. Het is mijn ideale vorm van creatieve expressie. Tijdens een lange reis ontdekte ik dat het huidige consumptiesysteem vaak negatieve gevolgen heeft voor de wereld om ons heen. We verspillen zoveel. Tijdens een vorige project heb ik mensen gemotiveerd om met een aantal kleine veranderingen deze verspilling tegen te gaan. Bijvoorbeeld door te leren hoe je oesterzwammen op koffieprut kweekt. De koffieprut ging de afvalemmer niet meer in en na een paar weken ontstonden er eetbare paddestoelen. Ik wil mensen leren om juist mèt de natuur te werken in plaats van tegen de natuur. Verspilling van nog goede groente tegengaan door samen te werken met de bacteriën die fermenteren is daarvoor een goede manier. Ook ga ik komende tijd in het voedsellab aan de slag op zoek naar innovatieve producten. Zo wordt koken en duurzaamheid een briljante combinatie!”

TisMis

Deze activiteit is onderdeel van TisMis. Elke 1e zondag van de maand staan de aloude kerkdeuren als vanouds wagenwijd open en ben je van harte welkom! Op deze zondagen is er telkens een afwisselend programma met (kinder)theater, bio markt, muziek, film, lezingen, workshops, etc. Stadsherberg Boelens in Metaal Kathedraal is elke eerste zondag van de maand geopend vanaf 09.30 uur voor een lekkere kop koffie, lunch en taart. Het programma van TisMis bekijk je op metaalkathedraal.nl/programma.

Het programma van Metaal Kathedraal wordt mede mogelijk gemaakt door gemeente Utrecht.[:]

[:nl]

Donderdag vrijwilligersdag bij Metaal Kathedraal.

Wij hebben op donderdagen vrijwilligersdag ingepland. Voedselbos-expert Abel Tattje trekt met vrijwilligers de (medicinale) tuin in, om alles te leren over het onderhoud van de tuin en de regeneratieve kracht van de natuur. Lijkt het jou ook leuk om meer te ontdekken over de kracht, kennis en kunde van de natuur? Kom dan meewerken bij Metaal Kathedraal! Voorkennis is niet nodig, met interesse en motivatie kun je bij ons veel leren over circulair wonen, werken en leven. Stuur een email naar hallo@metaalkathedraal.nl en informeer over de mogelijkheden.[:]

[:nl]

Donderdag vrijwilligersdag bij Metaal Kathedraal.

Wij hebben op donderdagen vrijwilligersdag ingepland. Voedselbos-expert Abel Tattje trekt met vrijwilligers de (medicinale) tuin in, om alles te leren over het onderhoud van de tuin en de regeneratieve kracht van de natuur. Lijkt het jou ook leuk om meer te ontdekken over de kracht, kennis en kunde van de natuur? Kom dan meewerken bij Metaal Kathedraal! Voorkennis is niet nodig, met interesse en motivatie kun je bij ons veel leren over circulair wonen, werken en leven. Stuur een email naar hallo@metaalkathedraal.nl en informeer over de mogelijkheden.[:]

[:nl]In zijn boek ‘We moeten spelen’ verkent Rob Martens welke plek spelen heeft bij diepgaand leren, voor creativiteit en om mens te worden, het sociale wezen dat we ten diepste zijn. Zijn verkenningstocht zet Rob voort met een Zoom-online gesprekkenreeks. Gasten die hun wortels hebben liggen in de kunsten, het onderwijs en de wetenschappen gaan wekelijks met elkaar op onderzoek.

Vanaf maandag 16 november kun je als leraar, kunstenaar, wetenschapper, geïnteresseerde bij de gesprekken aanwezig zijn. Voor 30 euro krijg je met een link toegang tot (voorlopig) vier avonden én ontvang je het boek. Tussen 20.00 en 21.30 uur luister je via Zoom mee, maar kun je tussendoor via de chat en in break-outrooms ook in gesprek raken.

‘Dit is geen academische publicatie, daar gelden immers andere spelregels.’ Zo begon hoogleraar Rob Martens – psycholoog en motivatieonderzoeker – zijn boek ‘We moeten spelen’. Hij gunde zichzelf als auteur de vrijheid van een playful mind, een kunstenaars-mindset. Het gevolg: een boek over spelen en leren, geschreven als een verwondertocht door verschillende onderzoekstradities. De reis van Martens is een lees- én kijkervaring, omdat ontwerp/tekenaar Mark Schalken ook de nodige speelruimte kreeg toebedeeld.

In deze tijd van coronamaatregelen zien we dat spel en kunst het eerste is waar een streep doorheen lijkt te gaan en is er een diep, moeilijk te benoemen, gemis. En paradoxaal genoeg lijkt er tegelijk ook meer speelruimte gekomen. Wat gebeurt er?

In deze serie interactieve NIVOZ-avonden verkennen we de echte, vaak verborgen diepgang en betekenis van spel. We doen dit in open gesprekken met mensen die de wereld van spelen, kunst, ontwerp en onderwijs op een onverwachte manier combineren. Die spel of kunst niet in een bijrol zetten of in een vak verpakken, maar waar het geïntegreerd is in hun dagelijkse mens-zijn en pedagogisch handelen, in de opdracht die ze zichzelf hebben gegeven. Verwacht dus geen kant en klare oplossingen, maar luister naar de verhalen, de vragen die over tafel gaan, naar het plezier, de twijfel en het risico dat zo direct aan spelen gekoppeld is.

Op deze avonden wordt Rob Martens bijgestaan door NIVOZ-collega Rob van der Poel en podcastmaker Jan Jaap Hubeek (Meesterwerk), met wie hij ook tot de (voorlopige) gastenlijst is gekomen. Gedrieën ontvangen ze achtereenvolgens:

• 16 november: Merlijn Twaalfhoven en Tjitske Bergsma
• 23 november: Lisa Hu en Annette van Valkengoe
• 30 november: Arjen Wals en Maureen Baas
• 7 december: Eva Vesseur en Peter Rombout

Meedoen en tickets?

Deelname kost 30 euro (inclusief het boek). Je kunt dan aan alle vier de avonden meedoen.
Tickets zijn online te koop bij Nivoz. Je ontvangt daags tevoren per e-mail de Zoom-link, die elke avond dus afwijkt. Die link is persoonsgebonden en kent ook een wachtwoord. Nivoz vraagt je ook per mail om je postadres, zodat je het boek ontvangt.

Over het boek

Het boek ‘We moeten spelen. Wat onderwijs aan een verkenning van onze natuur heeft’ kreeg recent een tweede druk. Je kunt het hier bij Educatheek ook los bestellen.

Enkele testimonials

‘Het belangrijkste onderwijsboek van 2019’ – Dick van der Wateren, docent, filosoof en onderzoeker.

‘Confronterend en bevrijdend tegelijk’ – Claire Boonstra, founder Operation Education.

‘Op elke bladzijde gebeurt iets. Ik vond het een beetje een wereldreis. En ik kreeg het idee dat Rob Martens in de voetsporen van Johan Huizinga staat, die met Homo Ludens ook een queeste maakte van spel’ – Bart van Rosmalen, lector HKU, Kunst en professionalisering.

‘Vaak weten jongeren niet goed meer hoe spelen moet, of hun spel (gamen) wordt afgewezen door hun omgeving. Pas als ze dat spel weer mogen voelen, dan ontstaat er weer behoefte tot leren – Inge Spaander, vo-docent en onderwijs- en cultuurontwikkelaar.

De gasten

16 november 2020

Merlijn Twaalfhoven

Merlijn Twaalfhoven schreef recent ‘Het is aan ons’. Ofwel: waarom we de kunstenaar in onszelf nodig hebben om de wereld te redden. Met verbeeldingskracht, schoonheid en creativiteit wereldproblemen te lijf, zo staat er op zijn eigen website geschreven. Merlijn is een componist, muzikant, maar vooral een cultureel verbinder. Merlijn reisde over de wereld, naar conflictgebieden en brandhaarden en zag hoe muziek en ‘samen iets maken’ een directe weerslag had in de verbinding tussen mensen. Merlijn nam het initiatief tot de oprichting van de Sociaal Culturele Raad en werkt ook aan het ontwikkelen van The Turn Club, omdat hij ziet hoe de wereld snakt naar meer visie en creativiteit bij de grote problemen die er zijn en om de rol van kunstenaars in de samenleving te vergroten.
Recent was er een interview met Merlijn Twaalhoven in Trouw.
Meer info over Merlijn op merlijntwaalfhoven.com.

Tjitske Bergsma

Tjitske Bergsma is sinds de zomer van 2020 teamleider in de opleidingen van stichting NIVOZ. Daarvoor werkte ze veertien jaar – sinds de oprichting – op het Vathorst College in Amersfoort. Daar was ze leerlingcoördinator van havo 4 en 5 en werkte ze als docent theater en kunst en was ze medeverantwoordelijk voor de kunst- en cultuurontwikkeling. Ze maakte de ontwikkeling van deze school van dichtbij mee. Daarnaast begeleidde ze als coach de docenten die er kwamen te werken. Ook hield ze zich bezig met het ‘opleiden’ op school door, in samenwerking met hogescholen en universiteiten, studenten ervaring te laten opdoen.

23 november 2020

Lisa Hu

Als social designer combineert Lisa Hu een makersmentaliteit met sociologische inzichten. Ze richtte ‘Stichting Terra Nova voor Democratisch Design’ op en helpt vanuit daar o.a. scholen en overheden verder met burgerschap. Bijvoorbeeld met het dialoogspel Terra Nova Minimaatschappij, dat Lisa ontwikkelde met kinderen en leraren, om grote maatschappelijke vraagstukken klein en tastbaar te maken. Kinderen leerden haar dat dit een spel moest zijn: zo kan iedereen meepraten over de wereld waar we samen in willen leven.
Johannes Visser op De Correspondent over Terra Nova: Zo kan het onderwijs kinderen wél tot kritische burgers opleiden.
En filmpje Lisa Hu op TEDxMaastricht: Challenge your normal
Meer info over Lisa op lisahu.nl

Annette van Valkengoed

Annette van Valkengoed startte in 2007 IKC Laterna Magica op IJburg in Amsterdam, Natuurlijk Leren van 0-12 jaar. Annette leek voor eeuwig verbonden aan Laterna Magica, een vernieuwende school waar geen onderscheid wordt gemaakt tussen traditionele schooltijd, kinderopvang of crèche en dat zich stevig heeft verbonden met de mensen en de ondernemers in de wijk. Leraren en pedagogen begeleiden samen van half negen ’s ochtends tot half zeven ’s avonds kinderen zodat zij zich breed kunnen ontwikkelen. Een school zonder lokalen en jaargroepen, maar mét moestuin, (buiten)ateliers, babyspa, keuken, danszaal, radiostudio, werkplaatsen, natuurhuis, kunstuitleen en drukkerij. Een school met nieuwsgierigheid als uitgangspunt. Met ingang van de zomer 2020 is Annette als rector in een nieuw avontuur gestapt op het Vathorst College in Amersfoort. Een VO school waar kunst en cultuur geen doel op zich zijn, maar een evenredig deel uit maken van het onderwijs. Annette heeft zelf een onderwijskundige én kunstzinnige achtergrond. Hier vind je een interview op de website van Kennisland: ‘Elkaar inspireren is niet genoeg’.

30 november 2020

Arjen Wals

Arjen Wals is hoogleraar aan de Wageningen University & Research en de Universiteit van Gotenburg in Zweden op het terrein van educatie ter bevordering van duurzame ontwikkeling. Daarnaast is hij UNESCO Chair binnen ditzelfde aandachtsgebied. Per 1 april 2019 is hij voorzitter van de Raad van Toezicht van NIVOZ. Zijn expertise ligt op het ontwerpen, monitoren en evalueren van leerprocessen en leeromgevingen die burgers – van jong tot oud – actief kunnen betrekken bij duurzaamheidsvraagstukken rondom bijvoorbeeld klimaat, biodiversiteit, afval, voedselzekerheid en energie. In zijn onderwijs en onderzoek richt hij zich ook op duurzaamheidscompetenties zoals systeemdenken, het omgaan met verwarring en onzekerheid, het benutten van diversiteit, het kunnen inbeelden van alternatieve toekomstrichtingen en het overbruggen van de kloof tussen denken en doen. Hij beschouwt duurzaamheid als een katalysator van onderwijsvernieuwing. Arjen Wals verzorgde in 2018 al eens een NIVOZ-onderwijsavond, met als titel: ‘Toekomst bestendig onderwijs in crisistijd’.

Maureen Baas

Maureen heeft ondernemerschap met de paplepel ingegeven. Zij is autodidact beeldend theatermaker, initiatiefnemer en artistiek leider van deze ecologische culturele broedplaats Metaal Kathedraal in Utrecht. De historische kerk met eetbaar landgoed is gesitueerd in de grootste nieuwbouwwijk van Nederland. Samen met haar partner cultureel entrepreneur en voedselboswachter Abel Tattje, hebben zij het erfgoed duurzaam vanuit eigen middelen duurzaam gerestaureerd en de organisatie laten opbloeien vanuit vernieuwend cultureel ondernemerschap.

In 10 jaar tijd heeft het landgoed zich ontwikkeld als een biotoop en is het opgebouwde kennisnetwerk verenigd als Ecologische Sociëteit Nederland. Onder leiding van Maureen en vanuit de kracht van de verbeelding heeft Metaal Kathedraal in samenwerking met kunstenaars, wetenschappers en ontwerpers unieke werkprocessen ontwikkeld vanuit educatieve, interactieve en bovenal participatieve programma’s die een breed publiek een regeneratieve samenleving laten beleven en ervaren. Een vernieuwende werkwijze die vanuit de kracht van de verbeelding educatieve impact bewerkstelligd en in samenwerking bouwt aan een toekomst in het nu, die toekomst heeft!

Zo is de maker Maureen Baas dagelijks aan het werk om de maatschappelijk urgentie van deze tijd deelbaar te maken met een breed publiek. Ze heeft meer dan 10 jaar getoerd met haar eigen (straat) voorstellingen, 25 jaar in het buitenland gewoond en kennis opgedaan bij veel geweldige grootmeesters van humor en theaterwerk. Maureen is verantwoordelijk voor de visie van Metaal Kathedraal en heeft een unieke werkwijze ontwikkeld als programmamaker. Zij bouwt haar programma’s op in samenwerking met bewoners en makers en realiseert een totaalbeleving. Haar artistieke en culturele programma’s zijn altijd maatschappelijk actueel, interactief en participatief en vertaald naar alle leeftijden.

Recent heeft zij de voorstelling ‘Wood Wide Web’ gemaakt samen met Linsey Pollak uit Australië die eind 2020 als interactieve buiteninstallatie te bezoeken is, gekoppeld aan een cultureel programma in samenwerking met de Buitenschool en Waterschool Utrecht (Studio Makkink & Bey). In samenwerking met Natascha van den Ban maakt Maureen nu nieuw werk om de onzichtbare wereld zichtbaar te maken. Stay tuned!

7 december 2020

Eva Vesseur

Eva is schoolleider en initiatiefneemster van Klein Amsterdam, een vernieuwingsschool die twee jaar terug in Amsterdam-Noord is gestart. Het begrip ‘leren in de tussenruimte’ staat er centraal, een slogan die zo bij deze school past, de praktijk en de eerste ontwikkelingen. De tussenruimte (een begrip van Hannah Arendt) is een plek van ontmoeting, waar de kinderen en de wereld elkaar tegenkomen. Leren over echte onderwerpen en situaties die spelen op dit moment, en van de mensen die je daarbij ontmoet; de buren, de straat, de buurt, de stad. Eva richtte zelf eerder het Educatie Bureau op, nadat ze een aantal jaar als docent creatief schrijven, kunsteducatie en drama op speciaal-basis-middelbare scholen, mbo-’s en hbo’s gewerkt te hebben. Het Educatie Bureau bestaat uit creatieve freelancers, conceptontwikkelaars die met een opdrachtgever een partnerschap aan wil gaan. Waarin er samen onderwijs wordt gemaakt. Coöperatief, inventief en duurzaam. Zie ook kleinamsterdam.school en een NIVOZ-podcast met Eva.

Peter Rombouts

Peter is organisatieadviseur, onderzoeker en danser tegelijkertijd. Hij begeleidt veranderprocessen en leiderschapsontwikkeling vanuit drie expertises: systemisch werk, organisatie- en veranderkunde en beweging (embodied cognition) als niet-talige interventie. Hij opereert in het spanningsveld dat ontstaat tussen dat wat gezegd kan worden en dat waar geen woorden voor zijn, tussen de onderstroom en bovenstroom, de binnenkant en de buitenkant. Peter is onderdeel van het kernteam van het lectoraat Kunst en Professionalisering aan de Hogeschool voor Kunsten Utrecht (HKU). Daar is hij medevormgever van het muzisch onderzoek. Daarnaast is hij professioneel danser en internationaal erkend dansleraar, drie keer IDO wereldkampioen Argentijnse Tango. In 2018 werd een korte film over het werk van Peter Rombouts gemaakt. Recent was er een uitgebreid interview in Trouw: Peter Rombouts wil tegen de richting in liefhebben.

Het wekelijks panel

Rob Martens

Prof. dr. Rob Martens is sinds januari 2018 als wetenschappelijk directeur verbonden aan stichting NIVOZ en tevens hoogleraar bij de faculteit Onderwijswetenschappen van de Open Universiteit. Martens’ specialismen zijn onderwijsvernieuwing, motivatieprocessen en docentprofessionalisering. Hij is ooit begonnen als onderwijspsycholoog. In 2019 schreef hij het boek ‘We moeten spelen’, deels uitvloeisel van de verkenning die NIVOZ een schooljaar pleegde n.a.v. het jaarthema ‘Spelen, leren, maken’. Volgens Martens zijn spelen en leren geen tegengestelde activiteiten. Spel is een serieuze, diep menselijke activiteit, die voorwaardelijk is voor leren, maar die zich altijd zal hullen in de kolderieke gedaante van de nar. Het boek is een vurig pleidooi om in ons onderwijs ruimte en tijd te scheppen voor de verwondering, voor het speelse, voor het onvoorspelbare. Niet om het leren ‘op te leuken’, maar om in volle aandacht en engagement als lerend mens te verschijnen.

Rob van der Poel

Rob is sinds 2011 verbonden aan NIVOZ, aanvankelijk verbonden aan het platform hetkind en meer recentelijk in een communicatierol en betrokken bij veel nieuwe publicaties. Hij is initiatiefnemer van het NIVOZ-podcastkanaal en maker van een serie podcasts die gaan over ‘de plek van de kunsten in onderwijs en pedagogiek’. De eerste vijf afleveringen kun je hier beluisteren. Verder heeft hij het boek van Rob Martens redactioneel begeleid en mede mogelijk gemaakt. Rob deed eerder onderwijservaringen op als docent/student in een module ex-Nihilo bij de ArtEZ, initieerde de NIVOZ-onderwijsavond over kunst en educatie met acteur Gijs Scholten van Aschat en promovenda Janeke Wienk en is recent ingestapt in de Werkplaats Muzisch Onderzoek van de HKU.

Jan Jaap Hubeek

Jan Jaap Hubeek is opleidingsmanager Educatie aan de Hogeschool Leiden ėn podcastmaker. Binnen de faculteit heeft Jan Jaap bijgedragen aan het vormgeven van een diversiteit aan opleidingsroutes richting het betekenisvolle beroep van leerkracht. Hierbij is de profilering van deze opleidingsroutes een belangrijke factor van succes. Marketing, en vooral ’true storrytelling’, is een belangrijk aandachtsgebied van Jan Jaap. Mede hierdoor is de lerarenopleiding in kwaliteit en kwantiteit gegroeid de afgelopen jaren. Storytelling is een serieuze hobby geworden.
Naast zijn rol binnen de faculteit Educatie probeert Jan Jaap bij te dragen aan een positief imago van het onderwijs. Vanuit zijn Podcast Meesterwerk laat Jan Jaap innovatie, ontwikkeling en avontuur van onderwijsharten doorklinken. Jan Jaap hoopt met deze gesprekken mensen binnen het buiten het onderwijs te inspireren. Hij is podcast-host op zijn eigen kanaal Meesterwerk en meewerkend aan de podcasts van NIVOZ. Meer info over Jan Jaap op janjaaphubeek.nl.[:]

[:nl]

Donderdag vrijwilligersdag bij Metaal Kathedraal.

Wij hebben op donderdagen vrijwilligersdag ingepland. Voedselbos-expert Abel Tattje trekt met vrijwilligers de (medicinale) tuin in, om alles te leren over het onderhoud van de tuin en de regeneratieve kracht van de natuur. Lijkt het jou ook leuk om meer te ontdekken over de kracht, kennis en kunde van de natuur? Kom dan meewerken bij Metaal Kathedraal! Voorkennis is niet nodig, met interesse en motivatie kun je bij ons veel leren over circulair wonen, werken en leven. Stuur een email naar hallo@metaalkathedraal.nl en informeer over de mogelijkheden.[:]

[:nl]In zijn boek ‘We moeten spelen’ verkent Rob Martens welke plek spelen heeft bij diepgaand leren, voor creativiteit en om mens te worden, het sociale wezen dat we ten diepste zijn. Zijn verkenningstocht zet Rob voort met een Zoom-online gesprekkenreeks. Gasten die hun wortels hebben liggen in de kunsten, het onderwijs en de wetenschappen gaan wekelijks met elkaar op onderzoek.

Vanaf maandag 16 november kun je als leraar, kunstenaar, wetenschapper, geïnteresseerde bij de gesprekken aanwezig zijn. Voor 30 euro krijg je met een link toegang tot (voorlopig) vier avonden én ontvang je het boek. Tussen 20.00 en 21.30 uur luister je via Zoom mee, maar kun je tussendoor via de chat en in break-outrooms ook in gesprek raken.

‘Dit is geen academische publicatie, daar gelden immers andere spelregels.’ Zo begon hoogleraar Rob Martens – psycholoog en motivatieonderzoeker – zijn boek ‘We moeten spelen’. Hij gunde zichzelf als auteur de vrijheid van een playful mind, een kunstenaars-mindset. Het gevolg: een boek over spelen en leren, geschreven als een verwondertocht door verschillende onderzoekstradities. De reis van Martens is een lees- én kijkervaring, omdat ontwerp/tekenaar Mark Schalken ook de nodige speelruimte kreeg toebedeeld.

In deze tijd van coronamaatregelen zien we dat spel en kunst het eerste is waar een streep doorheen lijkt te gaan en is er een diep, moeilijk te benoemen, gemis. En paradoxaal genoeg lijkt er tegelijk ook meer speelruimte gekomen. Wat gebeurt er?

In deze serie interactieve NIVOZ-avonden verkennen we de echte, vaak verborgen diepgang en betekenis van spel. We doen dit in open gesprekken met mensen die de wereld van spelen, kunst, ontwerp en onderwijs op een onverwachte manier combineren. Die spel of kunst niet in een bijrol zetten of in een vak verpakken, maar waar het geïntegreerd is in hun dagelijkse mens-zijn en pedagogisch handelen, in de opdracht die ze zichzelf hebben gegeven. Verwacht dus geen kant en klare oplossingen, maar luister naar de verhalen, de vragen die over tafel gaan, naar het plezier, de twijfel en het risico dat zo direct aan spelen gekoppeld is.

Op deze avonden wordt Rob Martens bijgestaan door NIVOZ-collega Rob van der Poel en podcastmaker Jan Jaap Hubeek (Meesterwerk), met wie hij ook tot de (voorlopige) gastenlijst is gekomen. Gedrieën ontvangen ze achtereenvolgens:

• 16 november: Merlijn Twaalfhoven en Tjitske Bergsma
• 23 november: Lisa Hu en Annette van Valkengoe
• 30 november: Arjen Wals en Maureen Baas
• 7 december: Eva Vesseur en Peter Rombout

Meedoen en tickets?

Deelname kost 30 euro (inclusief het boek). Je kunt dan aan alle vier de avonden meedoen.
Tickets zijn online te koop bij Nivoz. Je ontvangt daags tevoren per e-mail de Zoom-link, die elke avond dus afwijkt. Die link is persoonsgebonden en kent ook een wachtwoord. Nivoz vraagt je ook per mail om je postadres, zodat je het boek ontvangt.

Over het boek

Het boek ‘We moeten spelen. Wat onderwijs aan een verkenning van onze natuur heeft’ kreeg recent een tweede druk. Je kunt het hier bij Educatheek ook los bestellen.

Enkele testimonials

‘Het belangrijkste onderwijsboek van 2019’ – Dick van der Wateren, docent, filosoof en onderzoeker.

‘Confronterend en bevrijdend tegelijk’ – Claire Boonstra, founder Operation Education.

‘Op elke bladzijde gebeurt iets. Ik vond het een beetje een wereldreis. En ik kreeg het idee dat Rob Martens in de voetsporen van Johan Huizinga staat, die met Homo Ludens ook een queeste maakte van spel’ – Bart van Rosmalen, lector HKU, Kunst en professionalisering.

‘Vaak weten jongeren niet goed meer hoe spelen moet, of hun spel (gamen) wordt afgewezen door hun omgeving. Pas als ze dat spel weer mogen voelen, dan ontstaat er weer behoefte tot leren – Inge Spaander, vo-docent en onderwijs- en cultuurontwikkelaar.

De gasten

16 november 2020

Merlijn Twaalfhoven

Merlijn Twaalfhoven schreef recent ‘Het is aan ons’. Ofwel: waarom we de kunstenaar in onszelf nodig hebben om de wereld te redden. Met verbeeldingskracht, schoonheid en creativiteit wereldproblemen te lijf, zo staat er op zijn eigen website geschreven. Merlijn is een componist, muzikant, maar vooral een cultureel verbinder. Merlijn reisde over de wereld, naar conflictgebieden en brandhaarden en zag hoe muziek en ‘samen iets maken’ een directe weerslag had in de verbinding tussen mensen. Merlijn nam het initiatief tot de oprichting van de Sociaal Culturele Raad en werkt ook aan het ontwikkelen van The Turn Club, omdat hij ziet hoe de wereld snakt naar meer visie en creativiteit bij de grote problemen die er zijn en om de rol van kunstenaars in de samenleving te vergroten.
Recent was er een interview met Merlijn Twaalhoven in Trouw.
Meer info over Merlijn op merlijntwaalfhoven.com.

Tjitske Bergsma

Tjitske Bergsma is sinds de zomer van 2020 teamleider in de opleidingen van stichting NIVOZ. Daarvoor werkte ze veertien jaar – sinds de oprichting – op het Vathorst College in Amersfoort. Daar was ze leerlingcoördinator van havo 4 en 5 en werkte ze als docent theater en kunst en was ze medeverantwoordelijk voor de kunst- en cultuurontwikkeling. Ze maakte de ontwikkeling van deze school van dichtbij mee. Daarnaast begeleidde ze als coach de docenten die er kwamen te werken. Ook hield ze zich bezig met het ‘opleiden’ op school door, in samenwerking met hogescholen en universiteiten, studenten ervaring te laten opdoen.

23 november 2020

Lisa Hu

Als social designer combineert Lisa Hu een makersmentaliteit met sociologische inzichten. Ze richtte ‘Stichting Terra Nova voor Democratisch Design’ op en helpt vanuit daar o.a. scholen en overheden verder met burgerschap. Bijvoorbeeld met het dialoogspel Terra Nova Minimaatschappij, dat Lisa ontwikkelde met kinderen en leraren, om grote maatschappelijke vraagstukken klein en tastbaar te maken. Kinderen leerden haar dat dit een spel moest zijn: zo kan iedereen meepraten over de wereld waar we samen in willen leven.
Johannes Visser op De Correspondent over Terra Nova: Zo kan het onderwijs kinderen wél tot kritische burgers opleiden.
En filmpje Lisa Hu op TEDxMaastricht: Challenge your normal
Meer info over Lisa op lisahu.nl

Annette van Valkengoed

Annette van Valkengoed startte in 2007 IKC Laterna Magica op IJburg in Amsterdam, Natuurlijk Leren van 0-12 jaar. Annette leek voor eeuwig verbonden aan Laterna Magica, een vernieuwende school waar geen onderscheid wordt gemaakt tussen traditionele schooltijd, kinderopvang of crèche en dat zich stevig heeft verbonden met de mensen en de ondernemers in de wijk. Leraren en pedagogen begeleiden samen van half negen ’s ochtends tot half zeven ’s avonds kinderen zodat zij zich breed kunnen ontwikkelen. Een school zonder lokalen en jaargroepen, maar mét moestuin, (buiten)ateliers, babyspa, keuken, danszaal, radiostudio, werkplaatsen, natuurhuis, kunstuitleen en drukkerij. Een school met nieuwsgierigheid als uitgangspunt. Met ingang van de zomer 2020 is Annette als rector in een nieuw avontuur gestapt op het Vathorst College in Amersfoort. Een VO school waar kunst en cultuur geen doel op zich zijn, maar een evenredig deel uit maken van het onderwijs. Annette heeft zelf een onderwijskundige én kunstzinnige achtergrond. Hier vind je een interview op de website van Kennisland: ‘Elkaar inspireren is niet genoeg’.

30 november 2020

Arjen Wals

Arjen Wals is hoogleraar aan de Wageningen University & Research en de Universiteit van Gotenburg in Zweden op het terrein van educatie ter bevordering van duurzame ontwikkeling. Daarnaast is hij UNESCO Chair binnen ditzelfde aandachtsgebied. Per 1 april 2019 is hij voorzitter van de Raad van Toezicht van NIVOZ. Zijn expertise ligt op het ontwerpen, monitoren en evalueren van leerprocessen en leeromgevingen die burgers – van jong tot oud – actief kunnen betrekken bij duurzaamheidsvraagstukken rondom bijvoorbeeld klimaat, biodiversiteit, afval, voedselzekerheid en energie. In zijn onderwijs en onderzoek richt hij zich ook op duurzaamheidscompetenties zoals systeemdenken, het omgaan met verwarring en onzekerheid, het benutten van diversiteit, het kunnen inbeelden van alternatieve toekomstrichtingen en het overbruggen van de kloof tussen denken en doen. Hij beschouwt duurzaamheid als een katalysator van onderwijsvernieuwing. Arjen Wals verzorgde in 2018 al eens een NIVOZ-onderwijsavond, met als titel: ‘Toekomst bestendig onderwijs in crisistijd’.

Maureen Baas

Maureen heeft ondernemerschap met de paplepel ingegeven. Zij is autodidact beeldend theatermaker, initiatiefnemer en artistiek leider van deze ecologische culturele broedplaats Metaal Kathedraal in Utrecht. De historische kerk met eetbaar landgoed is gesitueerd in de grootste nieuwbouwwijk van Nederland. Samen met haar partner cultureel entrepreneur en voedselboswachter Abel Tattje, hebben zij het erfgoed duurzaam vanuit eigen middelen duurzaam gerestaureerd en de organisatie laten opbloeien vanuit vernieuwend cultureel ondernemerschap.

In 10 jaar tijd heeft het landgoed zich ontwikkeld als een biotoop en is het opgebouwde kennisnetwerk verenigd als Ecologische Sociëteit Nederland. Onder leiding van Maureen en vanuit de kracht van de verbeelding heeft Metaal Kathedraal in samenwerking met kunstenaars, wetenschappers en ontwerpers unieke werkprocessen ontwikkeld vanuit educatieve, interactieve en bovenal participatieve programma’s die een breed publiek een regeneratieve samenleving laten beleven en ervaren. Een vernieuwende werkwijze die vanuit de kracht van de verbeelding educatieve impact bewerkstelligd en in samenwerking bouwt aan een toekomst in het nu, die toekomst heeft!

Zo is de maker Maureen Baas dagelijks aan het werk om de maatschappelijk urgentie van deze tijd deelbaar te maken met een breed publiek. Ze heeft meer dan 10 jaar getoerd met haar eigen (straat) voorstellingen, 25 jaar in het buitenland gewoond en kennis opgedaan bij veel geweldige grootmeesters van humor en theaterwerk. Maureen is verantwoordelijk voor de visie van Metaal Kathedraal en heeft een unieke werkwijze ontwikkeld als programmamaker. Zij bouwt haar programma’s op in samenwerking met bewoners en makers en realiseert een totaalbeleving. Haar artistieke en culturele programma’s zijn altijd maatschappelijk actueel, interactief en participatief en vertaald naar alle leeftijden.

Recent heeft zij de voorstelling ‘Wood Wide Web’ gemaakt samen met Linsey Pollak uit Australië die eind 2020 als interactieve buiteninstallatie te bezoeken is, gekoppeld aan een cultureel programma in samenwerking met de Buitenschool en Waterschool Utrecht (Studio Makkink & Bey). In samenwerking met Natascha van den Ban maakt Maureen nu nieuw werk om de onzichtbare wereld zichtbaar te maken. Stay tuned!

7 december 2020

Eva Vesseur

Eva is schoolleider en initiatiefneemster van Klein Amsterdam, een vernieuwingsschool die twee jaar terug in Amsterdam-Noord is gestart. Het begrip ‘leren in de tussenruimte’ staat er centraal, een slogan die zo bij deze school past, de praktijk en de eerste ontwikkelingen. De tussenruimte (een begrip van Hannah Arendt) is een plek van ontmoeting, waar de kinderen en de wereld elkaar tegenkomen. Leren over echte onderwerpen en situaties die spelen op dit moment, en van de mensen die je daarbij ontmoet; de buren, de straat, de buurt, de stad. Eva richtte zelf eerder het Educatie Bureau op, nadat ze een aantal jaar als docent creatief schrijven, kunsteducatie en drama op speciaal-basis-middelbare scholen, mbo-’s en hbo’s gewerkt te hebben. Het Educatie Bureau bestaat uit creatieve freelancers, conceptontwikkelaars die met een opdrachtgever een partnerschap aan wil gaan. Waarin er samen onderwijs wordt gemaakt. Coöperatief, inventief en duurzaam. Zie ook kleinamsterdam.school en een NIVOZ-podcast met Eva.

Peter Rombouts

Peter is organisatieadviseur, onderzoeker en danser tegelijkertijd. Hij begeleidt veranderprocessen en leiderschapsontwikkeling vanuit drie expertises: systemisch werk, organisatie- en veranderkunde en beweging (embodied cognition) als niet-talige interventie. Hij opereert in het spanningsveld dat ontstaat tussen dat wat gezegd kan worden en dat waar geen woorden voor zijn, tussen de onderstroom en bovenstroom, de binnenkant en de buitenkant. Peter is onderdeel van het kernteam van het lectoraat Kunst en Professionalisering aan de Hogeschool voor Kunsten Utrecht (HKU). Daar is hij medevormgever van het muzisch onderzoek. Daarnaast is hij professioneel danser en internationaal erkend dansleraar, drie keer IDO wereldkampioen Argentijnse Tango. In 2018 werd een korte film over het werk van Peter Rombouts gemaakt. Recent was er een uitgebreid interview in Trouw: Peter Rombouts wil tegen de richting in liefhebben.

Het wekelijks panel

Rob Martens

Prof. dr. Rob Martens is sinds januari 2018 als wetenschappelijk directeur verbonden aan stichting NIVOZ en tevens hoogleraar bij de faculteit Onderwijswetenschappen van de Open Universiteit. Martens’ specialismen zijn onderwijsvernieuwing, motivatieprocessen en docentprofessionalisering. Hij is ooit begonnen als onderwijspsycholoog. In 2019 schreef hij het boek ‘We moeten spelen’, deels uitvloeisel van de verkenning die NIVOZ een schooljaar pleegde n.a.v. het jaarthema ‘Spelen, leren, maken’. Volgens Martens zijn spelen en leren geen tegengestelde activiteiten. Spel is een serieuze, diep menselijke activiteit, die voorwaardelijk is voor leren, maar die zich altijd zal hullen in de kolderieke gedaante van de nar. Het boek is een vurig pleidooi om in ons onderwijs ruimte en tijd te scheppen voor de verwondering, voor het speelse, voor het onvoorspelbare. Niet om het leren ‘op te leuken’, maar om in volle aandacht en engagement als lerend mens te verschijnen.

Rob van der Poel

Rob is sinds 2011 verbonden aan NIVOZ, aanvankelijk verbonden aan het platform hetkind en meer recentelijk in een communicatierol en betrokken bij veel nieuwe publicaties. Hij is initiatiefnemer van het NIVOZ-podcastkanaal en maker van een serie podcasts die gaan over ‘de plek van de kunsten in onderwijs en pedagogiek’. De eerste vijf afleveringen kun je hier beluisteren. Verder heeft hij het boek van Rob Martens redactioneel begeleid en mede mogelijk gemaakt. Rob deed eerder onderwijservaringen op als docent/student in een module ex-Nihilo bij de ArtEZ, initieerde de NIVOZ-onderwijsavond over kunst en educatie met acteur Gijs Scholten van Aschat en promovenda Janeke Wienk en is recent ingestapt in de Werkplaats Muzisch Onderzoek van de HKU.

Jan Jaap Hubeek

Jan Jaap Hubeek is opleidingsmanager Educatie aan de Hogeschool Leiden ėn podcastmaker. Binnen de faculteit heeft Jan Jaap bijgedragen aan het vormgeven van een diversiteit aan opleidingsroutes richting het betekenisvolle beroep van leerkracht. Hierbij is de profilering van deze opleidingsroutes een belangrijke factor van succes. Marketing, en vooral ’true storrytelling’, is een belangrijk aandachtsgebied van Jan Jaap. Mede hierdoor is de lerarenopleiding in kwaliteit en kwantiteit gegroeid de afgelopen jaren. Storytelling is een serieuze hobby geworden.
Naast zijn rol binnen de faculteit Educatie probeert Jan Jaap bij te dragen aan een positief imago van het onderwijs. Vanuit zijn Podcast Meesterwerk laat Jan Jaap innovatie, ontwikkeling en avontuur van onderwijsharten doorklinken. Jan Jaap hoopt met deze gesprekken mensen binnen het buiten het onderwijs te inspireren. Hij is podcast-host op zijn eigen kanaal Meesterwerk en meewerkend aan de podcasts van NIVOZ. Meer info over Jan Jaap op janjaaphubeek.nl.[:]

[:nl]Het unieke verhaal van erfgoed.
Hoe kunnen we de weg vrijmaken voor een circulaire en duurzame aanpak van erfgoed?

Een van de grote rollen van erfgoed in Nederland is verhalen vertellen en inspireren. Juist op het gebied van duurzaamheid en circulariteit kan erfgoed als toonaangevend voorbeeld dienen en zo ook een verhaal vertellen. Echter zijn er voor iedere casus unieke uitdagingen. Zo kunnen er restricties zijn voor verbouwing of zijn er financiële barrières voor het aanschaffen van duurzamere installaties. Wat zijn de kansen en uitdagingen bij het verduurzamen van erfgoed? En van welke voorbeelden kunnen we leren?

Sinds 2011 werkt Metaal Kathedraal op het snijvlak van kunst, ecologie en maatschappij en wil mensen activeren om vanuit de wijze waarop we produceren, werken en wonen het evenwicht met de natuur te herstellen. De duurzame bedrijfsvoering en herbestemming van het monumentale pand liggen hier ten grondslag aan. Maureen Baas, autodidact beeldend theatermaker en initiatiefnemer en artistiek leider van Metaal Kathedraal, schuift vanavond aan, jij ook?

Het eerste deel van deze avond is in het Engels.

Tune in bij de livecast van Pakhuis de Zwijger

Pay as you like en reserveer een online spot via de website van Pakhuis De Zwijger
[:]

[:nl]

Donderdag vrijwilligersdag bij Metaal Kathedraal.

Wij hebben op donderdagen vrijwilligersdag ingepland. Voedselbos-expert Abel Tattje trekt met vrijwilligers de (medicinale) tuin in, om alles te leren over het onderhoud van de tuin en de regeneratieve kracht van de natuur. Lijkt het jou ook leuk om meer te ontdekken over de kracht, kennis en kunde van de natuur? Kom dan meewerken bij Metaal Kathedraal! Voorkennis is niet nodig, met interesse en motivatie kun je bij ons veel leren over circulair wonen, werken en leven. Stuur een email naar hallo@metaalkathedraal.nl en informeer over de mogelijkheden.[:]

[:nl]Peter Peper – Kindervoorstelling en Workshop

Milan en Yalan willen graag ‘rijsttafel’ maken, maar weten niet hoe… Wat nu? Plotseling verschijnt Peter Peper, een piraat uit lang vervlogen tijden. Hij neemt Milan en Yalan mee op reis door de tijd. Ze klauteren over rotsen van gember, sluipen door een jungle van groenten en varen over zee op boten van kokosnoot. Zullen zij in staat zijn om de benodigde specerijen van de VOC te veroveren om zo het recept af te kunnen maken? En is Peter Peper wel zo’n stoere piraat als we dachten?

Een smokkeltocht vol avonturen! Ga je mee op reis?

‘Deze muzikale voorstelling vertelt een spannend piratenverhaal met mooie beelden, liedjes en humor. De live camera projectie brengt de oude wereldgeschiedenis van ver weg naar heel dichtbij.’

Na de voorstelling is er voor kinderen een workshop. In deze workshop neem je Peter Peper mee jouw eigen leven in  en worden al je zintuigen geprikkeld. Stap aan boord en ga mee op avontuur!

TICKETS EN TIJDEN

Tickets zijn voor €7,50 online te koop.
11.00 – 11.50 uur Kindervoorstelling Peter Peper (5+) – try out
12.00 – 12.30 uur Theaterworkshop Peter Peper 

Door de aangescherpte corona maatregelen mogen wij maximaal 30 personen ontvangen. Draag bij uw komst een mondkapje en houdt 1,5 meter afstand.

Credits

Spel: Milan Schleijpen, Yalan Lips | Concept: Milan Schleijpen, Marijn Maurits, Yalan Lips | Regie: Pauline Kalker | Productie: Marijn Maurits | Coproductie: Hotel Modern

Speciale dank aan Fentener van Vlissingen Fonds, K.F. Hein Fonds, Jan Ivo Stichting, Gemeente Utrecht, Prins Bernhard Cultuurfonds, De Kruidenbaron[:]

[:nl]Peter Peper – Kindervoorstelling en Workshop

Milan en Yalan willen graag ‘rijsttafel’ maken, maar weten niet hoe… Wat nu? Plotseling verschijnt Peter Peper, een piraat uit lang vervlogen tijden. Hij neemt Milan en Yalan mee op reis door de tijd. Ze klauteren over rotsen van gember, sluipen door een jungle van groenten en varen over zee op boten van kokosnoot. Zullen zij in staat zijn om de benodigde specerijen van de VOC te veroveren om zo het recept af te kunnen maken? En is Peter Peper wel zo’n stoere piraat als we dachten?

Een smokkeltocht vol avonturen! Ga je mee op reis?

‘Deze muzikale voorstelling vertelt een spannend piratenverhaal met mooie beelden, liedjes en humor. De live camera projectie brengt de oude wereldgeschiedenis van ver weg naar heel dichtbij.’

Na de voorstelling is er voor kinderen een workshop. In deze workshop neem je Peter Peper mee jouw eigen leven in en worden al je zintuigen geprikkeld. Stap aan boord en ga mee op avontuur!

TICKETS EN TIJDEN

Tickets zijn voor €7,50 online te koop.
11.00 – 11.50 uur Kindervoorstelling Peter Peper (5+) – try out 
12.00 – 12.30 uur Theaterworkshop Peter Peper 

Door de aangescherpte corona maatregelen mogen wij maximaal 30 personen ontvangen. Draag bij uw komst een mondkapje en houdt 1,5 meter afstand.

Credits

Spel: Milan Schleijpen, Yalan Lips Concept: Milan Schleijpen, Marijn Maurits, Yalan Lips Regie: Pauline Kalker Productie: Marijn Maurits Coproductie: Hotel Modern

Speciale dank aan Fentener van Vlissingen Fonds, K.F. Hein Fonds, Jan Ivo Stichting, Gemeente Utrecht, Prins Bernhard Cultuurfonds, De Kruidenbaron[:]